In dit hoofdstuk zijn de belangrijkste activiteiten beschreven die bijdragen aan de sociaaleconomische ontwikkeling van het landelijke gebied en de toename van de natuur-en recreatieve waarden waarbij de internationale natuurwaarden zijn beschermd.
Landbouw: meerdere smaken
Een van de opgaven uit de Omgevingsvisie FlevolandStraks is 'Landbouw Meerdere Smaken' (LMS). De provincie heeft daarin bijgedragen aan een meer diverse, wendbare, weerbare en duurzame agrofoodsector, die in de wereld bekend staat als praktijklaboratorium voor vernieuwing. We hebben bijvoorbeeld geparticipeerd in de agro-expertraad, we hebben een bijdrage gegeven voor proeftuinen en ondersteunden het proces door condities te optimaliseren.
Programma Stikstof
Februari 2021 is de stikstofstrategie 'de aanpak van stikstof in Flevoland' opgesteld en goedgekeurd. Het programma bestaat uit 4 pijlers. In de pijler 1 'vergunningverlening op orde' zijn diverse vergunning en handhavingsverzoeken afgehandeld in lijn met de zich snel ontwikkelende, ingewikkelde jurisprudentie. Daarnaast zijn de eerste 20 PAS-melders geverifieerd en aangeschreven. In pijler 2 'ruimte voor economische ontwikkelingen' is er stikstofruimte aangekocht onder andere ten behoeve van MSNF mocht dat nodig zijn. Daarnaast is er een microdepositiebank en een doelenbank voor prioritaire projecten opgericht. Voor pijler 3 'stikstofreductie' is de strategie verder uitgewerkt en is de tweede ronde van het gebiedsproces gestart. Ook zijn er diversie innovaties op het gebied van stikstof beoordeeld. Voor pijler 4 'natuurinclusief' is er een verbinding gemaakt met het programma 'Natuurinclusief'.
Bodem en Landbouw
Bodemdaling, klimaatverandering en intensief grondgebruik leiden samen tot achteruitgang in de kwaliteit van het bodem- en watersysteem en de biodiversiteit in het landelijk gebied. We hebben ons ingezet om samen met onze gebiedspartners voor blijvend en duurzaam grondgebruik, door de uitvoering van pilots, gebiedsontwikkeling en verduurzaming van de landbouwsector.
Visserij
De visserijsector is innovatief en heeft laten zien te kunnen innoveren om moeilijke tijden te overwinnen. Doorontwikkeling en verduurzaming van de visserij is vanuit economisch en ecologisch perspectief de komende jaren belangrijk om een blijvend rendabele en duurzame visserijsector te realiseren. Vooral de verwerkende industrie en de handel zijn groeiende en goed ontwikkeld. Met de verduurzaming van de visserij wordt de vangstcapaciteit in het IJsselmeer afgestemd op de hoeveelheid verantwoord te onttrekken vis. Dit doet recht aan de ruimtelijke ingrepen in het kader van het 'Deltaplan' en de 'IJsselmeeragenda 2050' om de natuurkwaliteit van het IJsselmeer te versterken.
Onder leiding van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) werken de provincies Noord-Holland, Fryslân, Flevoland en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) samen om via een uitkoopregeling en flankerende maatregelen te komen tot een vangstreductie op schubvis. Hierover hebben deze partijen overeenstemming bereikt in een bestuursovereenkomst. Het ministerie van LNV heeft de prenotificatie van de uitkoopregeling in november 2021 ingediend bij de Europese Commissie. Doel is om de goedgekeurde uitkoopregeling medio april 2022 open te kunnen stellen. In het ingediende voorstel doet het ministerie een ruimhartig aanbod aan de visserij om het uitkopen van vergunningen te stimuleren. Of de uitvoering van deze regeling in deze vorm daadwerkelijk kan, is aan de ene kant afhankelijk van de doorlooptijd bij de Europese Commissie en aan de andere kant van het staatssteunrechtelijk oordeel van de Europese Commissie. Wij hebben in 2021 de voorbereidingen getroffen voor de uitvoering van sociaaleconomisch flankerend beleid voor beroepsvissers in het IJsselmeergebied die stoppen met vissen en voor beroepsvissers die minder afhankelijk willen worden van hun visserij-activiteiten, zodat deze gelijktijdig met de opening van de uitkoopregeling kunnen worden ingezet.
Natuur
Het fundament van het natuurbeleid wordt gevormd door het Natuurnetwerk Nederland (NNN) en de Natura 2000-gebieden. Binnen dit netwerk staan de natuurwaarden voorop en heeft de provincie zich samen met gebiedspartners ingezet voor bescherming, beheer en kwaliteitsverbetering die samengaat met een toename van de bekendheid en de toegankelijkheid. Dit heeft er toe geleid dat er een robuuste, aantrekkelijke en beleefbare natuur bestaat. Ter versterking van het fundament is in 2021 door Provincie Flevoland een succesvolle aanvraag voor het programma 'Natuur' ingediend. En in het kader van het traject 'kwaliteitsverbetering Natuur Netwerk Flevoland' is het beschikbare bedrag toegekend aan verschillende projecten. Ook buiten het Natuurnetwerk zijn natuurwaarden aanwezig, voor behoud en versterking hiervan is faunabeheer en agrarisch natuurbeheer toegepast. En is in 2021 specifiek het 'Actieplan Biodiversiteit' vastgesteld.
Nationaal Park Nieuw Land
De provincie heeft samen met de partners gewerkt aan Nationaal Park Nieuw Land (NPNL) op basis van de ontwikkelingsvisie, met als doel de ontwikkeling van een uniek gebied dat zich kenmerkt als vogelparadijs van internationale betekenis, dat als zodanig kan worden beleefd en beheerd. De in NPNL samenwerkende partners streven ernaar het Nationaal Park te laten uitgroeien tot een begrip in binnen- en buitenland. Ook het project 'Oostvaardersoevers', dat een belangrijk onderdeel is om te komen tot een toekomstbestendig ecologisch systeem (TBES) van het Markermeer-IJmeer, valt binnen de begrenzing van het Nationaal Park.
Markermeer-IJmeer
Binnen het programma 'Markermeer-IJmeer' wordt gewerkt aan de verbetering van de natuur- en waterkwaliteit om te komen tot een TBES in samenhang met ruimtelijk-economische ontwikkeling zoals recreatie en de IJmeerverbinding. De derde editie van de Natuurthermometer is verschenen waaruit blijkt dat er lichte verbetering te zien is van stand van de natuur maar dat verdere versterking nodig is.
Floriade
De Floriade Expo 2022 biedt grote kansen voor de Flevolandse economie in de volle breedte en om de Flevolandse innovatiekracht internationaal uit te dragen. Zowel in het provinciale paviljoen Food Forum op het Floriade-terrein als in de hele regio is dat zichtbaar. Samen met Agrofood bedrijfsleven hebben we gewerkt aan de blijvende versterking van de economie en de kenniseconomie in het bijzonder met de kenniscampus rond stedelijke voedselvraagstukken en door het opzetten van proeftuinen in Flevoland.
Nieuwe Natuur
De projecten van het programma 'Nieuwe Natuur' worden gerealiseerd en dragen bij aan de versterking van de kwaliteit van de woon-, werk- en leefomgeving in heel Flevoland. De lessen die we hierbij getrokken hebben, hebben we geïntegreerd in het reguliere natuurbeleid.
Landelijk Gebied
We hebben een nieuwe invulling gegeven aan de agenda 'Vitaal Platteland' en het daarbij behorende 'Fonds Leefbaar Platteland', zodat die beter aansluit op de doelen van 'Krachtige Samenleving', 'Leader/POP' en de provinciale kerntaken, zoals (sociale) innovatie op het gebied van bereikbaarheid en educatie.
Bossenstrategie
In navolging van een landelijk traject waarbij Rijk en provincies een gezamenlijke bossenstrategie hebben vastgesteld, heeft ook de provincie Flevoland in 2021 een eigen bossenstrategie vastgesteld. Hierin staat enerzijds de aanleg van 1700 ha aan nieuwe bosgebieden centraal.
Dit doen we door in te zetten op:
- extra bos binnen het NNN;
- bosaanleg via de ontwikkeling van robuuste landschapselementen;
- nieuwe bossen bij nieuwe woonwijken;
- bosaanleg gebruiken om grote ruimtelijke ontwikkelingen landschappelijk in te passen;
- landbouw en bosaanleg te combineren via agroforestry, en;
- het stimuleren van particulieren die klimaatbos ontwikkelen.
Anderzijds wordt aandacht besteed aan de vitalisering van bestaande bossen, het adequaat beschermen van de huidige houtopstanden (zowel bossen als bomenrijen), meer bomen en bosschages in dorpen en steden, duurzaam gebruik van hout en het verbeteren van de bosbeleving- en bereikbaarheid.