Ruimtelijke ontwikkeling, wonen en landschap

Doel (2019-2023)
De Uitwerkingsagenda Samen Maken We Flevoland is uitgevoerd, geëvalueerd en geactualiseerd.

Doelrealisatie
De uitvoering van de opgaven zijn op basis van de 'Uitwerkingsagenda Samen Maken We Flevoland 2020 -2025' verder vormgegeven. In september 2021 is het gesprek met PS gestart over evaluatie van de Omgevingsvisie.

Activiteiten 2021

• We hebben om de ambities van de 'Omgevingsvisie FlevolandStraks' te realiseren, de 'Uitwerkingsagenda Samen Maken We Flevoland (SMWF) 2020 – 2025' als leidraad gebruikt voor het uitvoeren van verschillende activiteiten. Een aantal van deze activiteiten zijn uitgelicht in dit jaarverslag zoals duurzame energie, circulaire economie en krachtige samenleving.
• We hebben het proces van de evaluatie van de Omgevingsvisie voorbereid. In overleg met PS hebben we een aanpak daarvoor opgesteld.
• Het afgelopen jaar is een 'Monitor Omgevingsvisie' gebouwd en in juni 2021 opgeleverd als één van de bouwstenen voor de evaluatie.
• In december is de tussenrapportage ‘Leren van de Omgevingsvisie’ opgeleverd (eerder noemden we dit een 'Midterm review (MTR)') waarin een extern bureau heeft gekeken hoe we ervoor staan in de realisatie van de ambities uit de 7 opgaven en welke nieuwe ontwikkelingen meegenomen moeten worden. Deze rapportage is de tweede bouwsteen in de evaluatie van de Omgevingsvisie die in 2022 start.
• In het traject SMWF hebben we met onze mede-overheden in Flevoland gewerkt aan intensivering van de samenwerking en in de contacten met de Rijksoverheid. Basis hiervoor ligt in het manifest 'Wij zijn Flevoland!' We werken aan een gezamenlijke strategische samenwerkingsagenda Rijk-Regio gericht op lange termijn vraagstukken. Er is regelmatig bestuurlijk overleg tussen onze regio en het Rijk over de aanpak van grote maatschappelijke opgaven in onze provincie.
• We hebben diverse regionale bestuurlijke overleggen en conferenties georganiseerd in dit kader. Ook voor de volksvertegenwoordigers hebben we op twee momenten bijeenkomsten belegd om te informeren, te betrekken en ruimte te bieden om inbreng te leveren en mee te denken. We verwachten dat dit traject in 2022 leidt tot concrete samenwerkingsafspraken tussen onze regio en het Rijk.

Doel (2019-2023)
De invoering van de Omgevingswet is voorbereid, zodanig dat de provincie kan sturen op effectief beleid ten behoeve van duurzame leefkwaliteit.

Doelrealisatie
Het Rijk heeft de inwerkingtreding van de Omgevingswet een half jaar uitgesteld. Een voorstel (in de vorm van een Koninklijk Besluit) om de wet 1 juli 2022 van kracht te laten worden is echter niet in 2021 ingediend bij de Eerste en Tweede Kamer. De provincie is aangesloten op de (pre)omgeving van het DSO LV. De provincie heeft een omgevingsvisie en omgevingsprogramma. De omgevingsverordening wordt doorontwikkeld zodat deze gaat voldoen aan de Omgevingswet. De verschillende procedures worden aangepast voor het werken onder de Omgevingswet.

Activiteiten 2021

• Er is een leergang voor de Staten gehouden.
• De omgevingsverordening is verder doorontwikkeld zodat deze voldoet aan de Omgevingswet.
• Er is een eerste inventarisatie van een lijst van (gevallen van) provinciaal belang gemaakt.
• In IPO-verband zijn informatieproducten voor natuur en externe veiligheid opgeleverd, die later via het DSO-LV ontsloten zullen worden.
• Samen met de medeoverheden (ketenpartijen) zijn voorstellen gemaakt voor het gezamenlijk afhandelen van vergunningsaanvragen en het inrichten van omgevingstafels. Zo ook voor het geval dat de provincie wil ingrijpen bij een gemeentelijk omgevingsplan met een reactieve interventie. Deze zijn eerst getest en zijn daarna in 2021 bestuurlijk voorgelegd. In 2021 hebben de gemeenten 44 ontwerp-bestemmingsplannen gepubliceerd. Op drie hiervan heeft de provincie een zienswijze ingediend: twee plannen van de gemeente Noordoostpolder voor zon en één plan van de gemeente Urk voor een bedrijventerrein.

Doel (2019-2023)
We hebben een landschapsprogramma opgesteld dat uitgaat van landschap als integraal onderdeel van nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen.

Doelrealisatie
Het opgestelde programma 'Landschap van de Toekomst' geeft richting aan bij het handhaven van karakterbepalende landschapselementen.

Activiteiten 2021
In nauwe samenwerking en afstemming met gemeenten en terreinbeherende organisaties is het programma
'Landschap van de Toekomst' door PS vastgesteld.

Doel (2019-2023)
In Flevoland is een verbeterde, prettige en gevarieerde woonomgeving/woonvoorraad gerealiseerd.

Doelrealisatie
Een evenwichtiger ontwikkeling van de woonagenda is regionaal voorbereid/vastgesteld.
Hiertoe continueren we het beleid.

Activiteiten 2021

• Met de gemeenten hebben we overleg gevoerd en onze inzet afgestemd om tot een evenwichtige ontwikkeling van de woonmarkt te komen die ruimte biedt voor verschillende doelgroepen.
• We hebben regionaal samengewerkt aan de opstelling van een gemeenschappelijke regionale woonagenda.
• We hebben innovatief en duurzaam (ver)bouwen gestimuleerd en partners bijeengebracht.
• We bevorderen kennis in de regio.
• In februari 2020 nam de Tweede Kamer de motie Koerhuis c.a. aan, waarin het kabinet wordt gevraagd om samen met de regio te verkennen of in Flevoland 100.000 woningen kunnen worden gebouwd. PS namen als reactie daarop een motie aan, waarin staat dat sprake moet zijn van ‘een volwaardige, leefbare en duurzame gebiedsontwikkeling, waarbij (OV)-bereikbaarheid, werkgelegenheid, voorzieningen, ruimte voor natuur en kwaliteit van wonen als belangrijke uitgangspunten gelden’. Deze motie is leidraad voor ons handelen. In 2021 lag – ook in de gesprekken met het ministerie van BZK – de nadruk op versnelling van het woningbouwtempo tot en met 2030 (in heel Flevoland ca. 40.000 woningen) en op de ambities voor de jaren erna (bv. in Lelystad op lange termijn verdubbeling van de stad). Indien de voorwaarden worden ingevuld (zoals IJmeerlijn en Lelylijn), ontstaat zicht op nog 60.000-90.000 woningen. Het Rijksvastgoedbedrijf verkent samen met gemeente Lelystad hoe samengewerkt kan worden om de grondpositie van het Rijk bij de groeiopgave te betrekken. Samen met Flevolandse gemeenten hebben we een routekaart opgesteld, die regelmatig geactualiseerd en verder uitgewerkt wordt. Wij treffen voorbereidingen om de focus het komend jaar te verbreden van ‘We bouwen woningen’ naar de integrale opgave ‘We bouwen samenlevingen’.

Doel (2019-2023)
De internationale concurrentiepositie van de Noordvleugel van de Randstad is verbeterd door verdere ontwikkeling van Almere, waarbij de woningbouwopgave van Almere is bepaald en er zicht is op realisatie en cofinanciering van de IJmeerverbinding.

Doelrealisatie
Het 'Meerjarenprogramma 2021-2025' van het Fonds Verstedelijking Almere (FVA) is in uitvoering. En dit jaar hebben PS en de gemeenteraad van Almere het 'Jaarprogramma 2022' vastgesteld.

Activiteiten 2021

• Het 'Perspectief Oostflank MRA (Metropoolregio Amsterdam) – Klaar voor de toekomst' is in 2021 verder uitgewerkt voor Almere. Dit heeft geresulteerd in het perspectief Almere, stad met toekomst, dat in de zomer is vastgesteld. Op basis daarvan is een concept Uitvoeringsagenda 2022 – 2024 opgesteld, waarin afspraken opgenomen zijn om de ambities uit het perspectief vorm te kunnen geven voor de verdere schaalsprong van Almere. In de Uitvoeringsagenda worden onderwerpen benoemd, zoals het aantrekken van meer stuwende werkgelegenheid in Almere, het versterken van de onderwijsketen, aandacht voor de bestaande wijken, het werken aan een kennis- en werkagenda Almere Pampus, de inzet op de bereikbaarheid op de lange termijn (zowel IJmeerverbinding als autoverkeer) en het verstevigen van de uitvoerings- en innovatiekracht.
• We hebben het 'Jaarprogramma FVA 2021' uitgevoerd. De coronacrisis heeft beperkt invloed gehad op de uitvoering van de FVA-projecten. Enkele projecten hebben vertraging opgelopen door het uitstellen van bijeenkomsten, langere voorbereidingstijd en beperkte beschikbaarheid van materialen en/of personeel.
• De verbouwing van het station is in 2021 voortgezet. De werkzaamheden voor de tweede fase van de Esplanade zijn gestart zoals het stadsstrand. Het bijbehorende horeca paviljoen is in 2022 gereed en geopend. De werkzaamheden voor het stadspark op de Stadhuispromenade zijn gestart en in het najaar is het kleurrijke kunstwerk daar geplaatst. Op het Floriade terrein zijn onder meer de Aeres Hogeschool en het Food Forum als onderdeel van de Flevo Campus opgeleverd en feestelijk geopend. In het najaar is ook de realisatie van het Kunstpaviljoen op het Floriade terrein gestart. Ook de bouw van de Internationale Campus in het Anna Park is in 2021 van start gegaan. In het sleutelproject 'Nationaal Park Nieuw Land – Almeerse Poort' zijn nieuwe elektrische voertuigen voor rondleidingen feestelijk in gebruik genomen. Publieksactiviteiten waren beperkt door de coronamaatregelen, maar in de zomermaanden zijn vele bezoekers verwelkomd. Ook het StrandLAB op Almeerderstrand heeft zo veel als mogelijk was binnen de coronaregelgeving culturele activiteiten georganiseerd en bezoekers ontvangen. De eerste WikiHouses zijn in 2021 opgeleverd in het kader van de programmalijn 'Vernieuwend wonen'. In deze programmalijn is het plan van aanpak voor het nieuwe experiment Bouwen met de buurt vastgesteld. De eerste initiatieven voor dit experiment zijn ingediend en worden uitgewerkt. In 2021 zijn enkele nieuwe projecten van start gegaan, conform het nieuwe meerjarenprogramma 2021-2025. Zo zijn onder meer de sleutelprojecten PRICE (praktijk en innovatie centrum circulaire economie) en MBO ICT Fieldlab enthousiast van start gegaan. In de nieuwe programmalijn 'Groene en Waterrijke identiteit' zijn de plannen en eerste ontwerpen gemaakt voor de projecten Almeerderhout, Excellente groene en gezonde leefomgeving en Ecologische verbindingen. In 2021 heeft besluitvorming plaatsgevonden over het toevoegen van een bijdrage aan de verbreding van de A27 en voor drie sleutelprojecten sport: sport en bewegen in de openbare ruimte, Topsport en Buitenzwembad. Dankzij deze bijdrage wordt de komende 4 jaar de Dutch Water Week georganiseerd met de internationale zeilwedstrijd Allianz Regatta.

Doel (2019-2023)
De positie van Lelystad als aantrekkelijke, gezonde en duurzame stad is verbeterd.

Doelrealisatie
De inzet voor 2021 was gericht op het opstellen van een door Rijk, gemeente Lelystad en provincie gedragen uitvoeringsprogramma ‘Lelystad Next Level’. De gemeente heeft daar de lead in. Gemeente Lelystad heeft als tussenstap een uitvoeringsprogramma voor de periode 2021-2022 in het voorjaar opgesteld. Het vervolgproces waarbij het Rijk en de provincie verder betrokken zouden worden is onvoldoende van de grond gekomen mede door beperkte organisatiekracht in het tweede deel van het jaar.

Activiteiten 2021

• Door het uitblijven van vervolgactiviteiten voor het opstellen van een uitvoeringsprogramma hebben we beperkt kunnen bijdragen aan een inhoudelijk vervolg en is er geen financiële bijdrage geleverd aan de proceskosten zoals is opgenomen in de Najaarsnota 2020.
• We hebben als strategisch partner deelgenomen aan de regietafel en het programmabureau en we hebben ambtelijke capaciteit geleverd voor organiseren van het uitvoeringsprogramma 'Lelystad Next Level'.
• Ondanks het ontbreken van een gezamenlijk uitvoeringsprogramma hebben er positieve ontwikkelingen in Lelystad plaats gehad op het vlak van wonen, bevolkingsgroei en economisch ontwikkelingen waarmee het doel ‘de positie van Lelystad als aantrekkelijke, gezonde en duurzame stad is verbeterd’ in beeld is gebleven.

Toelichting

1. Omgevingswet
De inwerkingtreding van de Omgevingswet is in het voorjaar van 2021 uitgesteld tot 1 juli 2022. Het oefenen met het digitaal stelsel is naar achteren geschoven en zal vooral in 2022 gaan plaatsvinden. Verder zijn vanwege corona veel bijeenkomsten online vormgegeven en zijn de gelden niet allemaal in 2021 besteed.
De middelen blijven beschikbaar in de 'Brede bestemmingsreserve' oormerk 'Omgevingswet'.
2. Onderzoek naar levensbestendig wonen
De besteding van de gelden voor het opstellen van een regionale woonagenda is iets lager dan geraamd. De onderbesteding ontstaat om de volgende reden: We maken nu een woonagenda waar we samen met gemeenten onderzoeken wat de gemeenten willen agenderen op basis van hun woonvisies en op basis van interviews en gesprekken met ambtenaren en bestuurders over deze woonvisies. Nu deze is vastgesteld, werken we de agendapunten uit, waaronder wonen en zorg. Een deel van het budget is besteed aan een onderzoek naar de kwantitatieve woningtekorten in overleg met de Taskforce Wonen en Zorg en de corporaties. Het restant budget besteden we aan het kwalitatieve onderzoek: Aan welke soort woningen en welzijns- en zorgvoorzieningen hebben Flevolandse woningzoekenden behoefte? De middelen blijven beschikbaar in de 'Brede bestemmingsreserve' oormerk 'Onderzoek levensbestendig wonen'.
3. Landschap van de Toekomst
Het programma 'Landschap van de Toekomst' is in oktober 2021 vastgesteld. Als eerste is gewerkt aan een uitvoeringsagenda. Hier worden weloverwogen keuzes gemaakt over de inzet van de middelen. De daadwerkelijke uitvoering van het programma en de besteding van de middelen zijn hiermee later gestart en lopen door in 2022. Hierdoor heeft een lagere onttrekking aan de 'Brede Bestemmingsreserve', oormerk 'Landschapsvisie' plaatsgevonden. De niet bestede middelen blijven beschikbaar in de 'Brede Bestemmingsreserve' oormerk 'Landschapsvisie'.
4. Agenda IJsselmeergebied 2050
Aan de Stichting Mooi Noord-Holland in 2021 een meerjarige subsidie beschikt ten behoeve van het project 'Erfgoed Deal Campagne Kusten van het IJsselmeer'. Door aanpassing van de wet- en regelgeving (BBV) over de lastneming van subsidies zijn de niet bestede gelden doorgeschoven naar 2022 waardoor de lasten in 2021 lager zijn uitgevallen dan begroot.
5. Lelystad Next Level
Door het in 2021 achterblijven van vervolgactiviteiten voor het opstellen van een gezamenlijk uitvoeringsprogramma 'Lelystad Next Level' zijn er geen financiële bijdragen geleverd aan de proceskosten zoals is opgenomen in de Najaarsnota 2020.
6. Flevoland bouwt aan Nederland
In 2021 zijn voorbereidingen uitgevoerd voor het programma 'Flevoland bouwt aan Nederland'. Het programma zal in de komende jaren verder uitgewerkt en uitgevoerd worden. Van het procesgeldbudget (€ 0,1 mln.) is € 0,03 mln. niet besteed. De niet bestede middelen blijven beschikbaar in de reserve ‘Procesgelden gebiedsontwikkeling’. Van het subsidiebudget (€ 1,01 mln.) is in 2021 nog geen gebruik gemaakt omdat er nog geen subsidies door de uitvoerende organisaties zijn benut. Daardoor zijn ook de vooruit ontvangen subsidiebaten nog niet benut. De niet bestede subsidiemiddelen blijven beschikbaar in de ‘Brede Bestemmingsreserve’ en onder de overlopende passiva.